Hoe verzorg je het litteken van een keizersnede?

Hoe verzorg je het litteken van een keizersnede?

Je bent bevallen van je prachtige baby, maar je hebt nu ook voor altijd een litteken dat je eraan herinnert hoe je baby ter wereld is gekomen. Een keizersnede is een operatie die extra zorg nodig heeft, vooral voor je litteken. Natuurlijk is een litteken niet waar je op zit te wachten, maar draag die ‘golden scar’ met trots, want het heeft je zoveel moois gebracht! Hoe verzorg je het litteken van een keizersnede, zodat deze zo mooi mogelijk wordt (en je geen verklevingen krijgt)?

Het verloop na de keizersnede

Het herstel na een keizersnede verloopt anders dan het herstel na een vaginale bevalling. Je lichaam moet bijkomen van de operatie en je wond heeft de tijd nodig om te genezen (ga dus lekker die serie bingen waar je steeds de tijd niet voor had). Hoe snel je herstelt van een keizersnede verschilt per persoon en per situatie, maar gemiddeld duurt het een half jaar tot een jaar. Geduld is ook hier weer een schone zaak, hoe lastig ook.

Na 4 weken kun je weer awareness voor je bekkenbodem gaan creëren. Meestal mag je na zo'n 6 weken weer beginnen met specifieke lesjes. Je leest er alles over op onze blog over sporten na een keizersnede. Wist je dat wij een speciaal programma hebben voor na je zwangerschap, zodat je samen met ons weer rustig kunt opbouwen totdat je weer je eigen sport (3 maanden na je bevalling) kunt oppakken? De laatste lessen zijn echt zweten geblazen!

Terug naar het verloop na de keizersnede. In het ziekenhuis gaan ze alles checken de dagen na de ingreep. Ze controleren op je bloeddruk, hartslag, bloedverlies, urine en baarmoederkrimp. En dat een paar keer per dag. Je bent bijna geen moment alleen in het ziekenhuis: je krijgt de beste hulp die er is, je kunt met vragen terecht, ze helpen je met de borstvoeding. En dat ziekenhuis bed is heerlijk: je kunt die in verschillende standen zetten, dat ga je thuis nog missen.

Meestal kun je na ongeveer 2 dagen weer naar huis. Na ongeveer 6 weken ga je nog een keer naar de gynaecoloog voor de laatste controle.

Neem tijdens het herstel rust! Probeer niet te veel te doen of te ondernemen. Hoe moeilijk het soms ook kan zijn om stil te zitten, je moet dit toch echt doen. Neem jij goed rust en luister je goed naar je lichaam? Dan zul je veel vervelende klachten kunnen voorkomen.

Je kunt pijn, jeuk, zwelling of roodheid rondom het litteken hebben. Hoe vervelend dit ook is, het is normaal en hoort bij het genezingsproces. Je kunt paracetamol of ibuprofen slikken om de pijn te stillen. Voor het schoonhouden van de wond kun je met lauw water spoelen en er eventueel een gaasje over doen.

In de eerste weken moet je voorzichtig zijn met bepaalde activiteiten, zoals fietsen, autorijden, baden of zware dingen sjouwen. Die wond van jou wordt daar namelijk niet vrolijk van. Het kan de wond beschadigen of irriteren. Na ongeveer 6 weken mag je in principe alles weer doen, maar doe het rustig aan en forceer niets. Na verloop van tijd zal het litteken lichter, kleiner en minder zichtbaar worden.

Hoe ik mijn litteken heb verzorgd

Sol is geboren d.m.v. een geplande keizersnede. Ik vond de verzorging echt fantastisch in het ziekenhuis en ook mijn herstel is heel goed gegaan. Ik vond het ook fijn om in het ziekenhuis te zijn: ze hebben me enorm goed geholpen (ook met borstvoeding etc), er is altijd iemand aanwezig als je dat nodig hebt en het bed is hemels! Je kunt met een knopje het bed hoger zetten, lager, de rugleuning aanpassen, alles. Dat is fijn, want ik kon echt absoluut niet zelf opstaan en met dit bed werd het toch een stuk makkelijker.

Bij die keizersnede hoort natuurlijk ook een litteken. Ik kan me heel goed voorstellen dat dit voor sommigen een naar aandenken is, maar ik heb er zelf geen moeite mee. Sol zou nooit levend geboren zijn via de natuurlijke weg, dus voor mij is het iets wat nou eenmaal zo was. Ik heb dus geen gevoelens dat ik ‘iets anders had moeten doen’. Alles loopt zoals het loopt en dit was zoals het ging bij mij.

Mijn litteken heb ik zo behandeld:

• Ik heb gewacht totdat de wond genezen is, dus de echte korsten eraf zijn.
• Daarna heb ik met Biodermal olie gesmeerd op het litteken. In het begin is dat zachtjes wrijven, maar later wordt het harder masseren, zodat de huidlagen niet aan elkaar vast kunnen ‘plakken’. Anders houd je namelijk last van verklevingen van het litteken.
• Ik had een broekje van gaas (een netbroekje, kost bijna niks). Hier kun je kraamverband indoen, maar zit er niks tegen je litteken aan. Daar was ik erg blij mee!
• Ik ben een paar keer langs een osteopaat geweest, zodat zij m'n buik weer even los kon maken en het litteken goed kon verzorgen, om verklevingen te voorkomen.

Verzorging van het litteken de eerste weken na de operatie

Een keizersnede is een ingrijpende operatie waar je een blijvend litteken aan overhoudt. Dat litteken verdient natuurlijk de beste zorg, zodat het snel en netjes geneest en om complicaties te voorkomen. Bovendien zorgt de verzorging van je litteken ervoor dat je eraan gaat zitten en dat is heel goed. Zo voorkom je verklevingen en dat is misschien nog wel het meest belangrijke.

In de eerste weken na de operatie is je litteken nog vers en kwetsbaar. Je kunt dan al een beetje beginnen met het verzorgen van je litteken:

• Geef je litteken elke dag na het douchen een schone pleister als het nog een beetje lekt. Lekt het niet meer? Laat het dan lekker luchten zonder pleister, dat is het beste.
• Spoel je litteken af met lauw water als er toch nog wat vocht of bloed uit komt. Dep het daarna zachtjes droog en leg er een droog gaasje op. Heb je geen kleding aan? Dan is drogen aan de lucht het beste en kun je het gaasje even laten.
• Smeer geen crème of zalf op je litteken als er nog korsten op je litteken zitten. Dit kan de wond irriteren of doen ontsteken. Wacht tot het helemaal dicht is voordat je het insmeert.
• Ga niet onder de zonnebank en houd je litteken uit de zon de eerste twee jaar na de keizersnede. Uv-stralen kunnen je litteken rood maken of verbranden.
• Vermijd dingen die je buik aanspannen of duwen, zoals fietsen, autorijden, badderen, sporten of zwaar tillen. Daar kan je wond van scheuren of opengaan.

Verzorging van het litteken nadat de wond gesloten is

Als de korsten van je wond af zijn, kun je door naar de volgende fase. Je kunt dan verder gaan met het verzorgen van je litteken om het zacht en soepel te houden:

• Smeer je litteken in met een speciaal smeerseltje of olietje voor littekens. Dit maakt je huid lekker soepel en helpt bij het genezen. Ik heb hiervoor Biodermal litteken olie/créme gebruikt en gebruik het na 1,5 jaar nog steeds, hoewel dat allang niet meer hoeft.
• Masseer je litteken zachtjes met je vingers om het weefsel los te maken en de doorbloeding te bevorderen. Doe dit twee keer per dag gedurende vijf tot tien minuten. De eerste keer doe je dit zachtjes en is het meer wrijven, maar je kunt het steeds iets harder doen, totdat het bijna een bindweefsel massage is.
• Bescherm je litteken tegen de zon met kleren of zonnebrandcrème met een hoge factor. Dit zorgt ervoor dat je litteken niet verkleurt of verbrandt.

Het verzorgen van je litteken van een keizersnede kan ervoor zorgen dat je litteken sneller en mooier geneest. Het kan ook vervelende dingen zoals pijn, jeuk, zwelling of roodheid minder maken of weghouden. Het is wel belangrijk om niet te veel te verwachten van het resultaat. Een litteken gaat nooit helemaal weg, maar wordt wel lichter, kleiner en minder zichtbaar na een tijdje.

Het uiteindelijke resultaat hangt af van verschillende dingen, zoals je huidtype, je genetische aanleg, je leeftijd en je leefstijl.

Mogelijke klachten rondom het litteken

Een keizersnede litteken kan verschillende klachten veroorzaken, zoals:

• Pijn, jeuk, zwelling of roodheid rondom het litteken.
• Een trekkend of doof gevoel in het litteken of de huid eromheen.
• Bloedverlies na de menstruatie of dagelijks bloedverlies.
• Verminderde vruchtbaarheid door verklevingen tussen de baarmoeder en de eierstokken.
• Lage rugklachten, heup- of liesklachten, bekkenbodem problemen of incontinentie.
• Gevoelige darmen, obstipatie of chronische buikpijn door verklevingen tussen de darmlussen.
• Krachtvermindering in de buikspieren of problemen met je core-stability.

Dit klinkt allemaal heel dramatisch, maar de kans dat je hier last van krijgt is niet groot en je kunt er van alles aan doen.

Het is verstandig om contact op te nemen met de dokter bij de volgende klachten van het litteken van de keizersnede:

• De wond lekt vocht of bloed, of ruikt onaangenaam.
• De wond is rood, warm, gezwollen of pijnlijk.
• Je hebt koorts of koude rillingen.
• Je hebt hevige buikpijn of bloedverlies.
• Je hebt problemen met zwanger worden of een innesteling

Een keizersnede is een bijzondere manier om je kind op de wereld te zetten. Het litteken dat je eraan overhoudt, is een teken van je kracht en je liefde voor je kind. Door het litteken goed te verzorgen, kun je het genezingsproces bevorderen en het litteken mooier laten worden. Heb je vragen of zorgen over je litteken, neem dan contact op met je huisarts of gynaecoloog. Zij kunnen je advies en ondersteuning geven. Wees trots op je litteken en op jezelf!