Bekkeninstabiliteit na je bevalling

Laten we meteen met het belangrijkste beginnen. De term bekkeninstabiliteit gebruiken we niet meer. Het is een vervelende bang-makende term die suggereert dat je bekken niet meer stabiel is en uit elkaar valt. Door deze term krijg ik bijna dagelijks iemand in mijn praktijk die eigenlijk geen klachten heeft maar bang is om bekkeninstabiliteit te krijgen omdat hier zo veel spookverhalen over bestaan. Vanaf nu dus geen bekkeninstabiliteit meer maar zwangerschap gerelateerde bekkenpijn (ZGBP).

Wat is zwangerschap gerelateerde bekkenpijn?

ZGBP kan zowel tijdens als na de zwangerschap ontstaan. Klachten kunnen ontstaan door een groeiende baarmoeder, overbelasting, lage belastbaarheid en een veranderde hormoonhuishouding. Helaas is het wetenschappelijk bewijs over de ontstaanswijze van ZGBP niet eenduidig. Waarschijnlijk is het een combinatie van bovengenoemde factoren. Er is geen duidelijke en eenduidige omschrijving van ZGBP, maar er zijn wel bekende typerende klachten.

Klachten die je kunt ervaren

• Startpijn: schietende of stekende pijn bijvoorbeeld bij het opstaan uit een stoel. Deze pijn wordt vaak ervaren bij het schaambot of de stuit
• Pijn bij (grote) asymmetrische bewegingen oftewel bewegingen waarbij je meer op 1 been staat (traplopen, lunges, uit de auto stappen).
• Een beurs stuitje of schaambot.
• Pijn in de lage rug, SI-gewrichten, lies, bil, binnen benen, buik en of de bekkenbodem.
• Klachten worden erger bij overbelasting.
• Zeurende pijn die niet minder wordt door rust.

Risico factoren voor het krijgen van zwangerschap gerelateerde bekkenpijn

Vanuit de literatuur worden verschillende factoren besproken die een risico zouden kunnen vormen op het krijgen van ZGBP. Alleen drie factoren worden met voldoende bewijs beschreven. Dat zijn:

• Het ervaren van rugpijn voor de zwangerschap
• Bekkenpijn of lage rugpijn tijdens een vorige zwangerschap
• Roken

Er worden in de literatuur ook andere factoren beschreven maar die zijn nog niet voldoende onderzocht of bewezen. Dat zijn:

• Lengte en gewicht van de moeder
• Gewicht van de foetus
• Orale anticonceptie
• Epidurale anesthesie bij de bevalling
• Een langdurige tweede fase tijdens de bevalling.
• Leeftijd van de moeder
• Meerdere zwangerschappen

Let op!  Bovenstaande betekent niet dat wanneer je één of meerdere van deze vakjes kunt aankruisen je sowieso ZGBP na de zwangerschap overhoudt. Wel heb je misschien een wat vergrote kans hierop.

Wat kun je ertegen doen?

Nu weet je wat ZGBP inhoudt maar wat kun je er in hemelsnaam tegen doen! Veel vrouwen zullen hun activiteiten beperken om pijn te verminderen. Dit kan tijdelijk een oplossing zijn, maar ook de klachten instant houden. Dit heeft met de belasting en belastbaarheid te maken en leg ik je hieronder nog wat uitgebreider uit. Los van de belasting en belastbaarheid heb ik hier een aantal tips voor je die goed kunnen helpen in je dagelijkse leven en klachten kunnen doen verminderen.

• Uitademen bij kracht zetten voor minder buikdruk. Bijvoorbeeld bij opstaan uit bed, bukken of omdraaien als je ligt.
• Beperk asymmetrische bewegingen of maak ze kleiner. Sta met twee benen op uit bed bijvoorbeeld.
• Let op je basishouding en zorg dat je zoveel mogelijk op 2 benen staat.
• Niet waggelen, maak je passen kleiner en blijf goed afrollen over de grote teen.
• Wandel niet (te vaak) met de draagzak.
• Bij stuitpijn kun je een stuitkussen gebruiken.
• Gebruik een grote zwangerschapsbal om op te zitten tijdens het eten, werken en/of je kindje te wiegen.
• Blijf niet te lang in een houding.
• Zit niet met je benen of voeten gekruist.
• Blijf in beweging.
• Zorg voor een balans tussen je belasting en belastbaarheid.
• Doe oefeningen voor je ademhaling en inner-core.
• Zorg voor awareness van je bekkenbodem.
• Maak een afspraak bij een geregistreerd bekkenfysiotherapeut!

Als je een bekkenband goed draagt kan dit zeker helpen tegen ernstige zwangerschap gerelateerde bekkenpijn (ZGBP) klachten. Een bekkenband zorgt voor vormsluiting van het bekken, waardoor er geen instabiliteit ervaren wordt. Zolang je geen klachten hebt wil je juist je eigen lichaam zijn werk laten doen. Draag dus pas een bekkenband bij ernstige klachten wanneer oefeningen niet helpen: preventief een bekkenband dragen raden wij absoluut af! LET OP door het dragen van een bekkenband ervaar je minder snel pijn maar hierdoor kun je ook gaan overbelasten. Een goede balans tussen belasting en belastbaarheid is erg belangrijk bij bekkenpijn. Wil je zeker weten of je er verstandig aan doet om een bekkenband te dragen? Overleg dan met je verloskundige of bekkenfysiotherapeut. Een bekkenband dragen na de zwangerschap moet je goed met je bekkenfysiotherapeut overleggen; hier wil je zo snel mogelijk vanaf zodat de boel weer wat sterker kan worden.

Zwangerschap gerelateerde bekkenpijn voorkomen.

Helaas kun je Zwangerschap Gerelateerde Bekkenpijn niet altijd voorkomen. Een gezonde leefstijl met een goede balans tussen belasting en belastbaarheid zal zeker bijdragen om geen of weinig klachten te krijgen, maar een onderzoek dat vertelt wat we moeten doen om ZGBP te voorkomen is er helaas (nog) niet. Door onze bekkenbodem cursus te volgenden en na 6 weken postpartum te starten met ons programma ‘sporten na de zwangerschap’ weet je zeker dat jij er alles aan doet om op de juiste manier je belasting weer op te gaan bouwen. Een van de meest gemaakte fouten is denk ik het wandelen. Men ziet dit niet als sport of belasting maar is enorm zwaar voor de nog herstellende bekkenbodem in de eerste 6 weken. Door te snel te veel te gaan belasten met bijvoorbeeld wandelen kun je ZGBP krijgen. Wil jij weten hoe je het wandelen moet opbouwen check dan ons blog over hoe je wandelen moet opbouwen. 

Belasting en belastbaarheid

Belasting is de hoeveelheid kracht die op een lichaam inwerkt. Een voorbeeld van belasting is een baby optillen. Belasting wordt beter omschreven als er ook een tijdsduur, aantal KG, aantal herhalingen etc. bij gegeven wordt. Bijvoorbeeld: Met je baby van 7.5 kg in de draagzak 0.5 km wandelen in 20 minuten.

Het is lastiger om de belasting te omschrijven bij bijvoorbeeld een bevalling. Bij een bevalling ervaren verschillende vrouwen verschillende belastingen. Bovendien heeft iedere bevalling een ander verloop.

Belastbaarheid is de hoeveelheid belasting die het lichaam aankan. Dit heet ook wel draagkracht. Belastbaarheid kun je meten aan de algehele conditie van het lichaam of specifiek op een lichaamsdeel zoals bijvoorbeeld de bekkenbodem. Het lichaam kan op meerdere manieren belast zijn:

• Fysiek, bijvoorbeeld door sporten.
• Mentaal, bijvoorbeeld door een druk gezinsleven
• Psychisch, bijvoorbeeld door stress
• Immunologisch, bijvoorbeeld door ziektes.

Of te wel Belasting gaat over wat van het lichaam gevraagd wordt. Belastbaarheid gaat over wat het lichaam aankan.

Overbelasting wordt veroorzaakt door een langere tijd een belasting op het lichaam te zetten waar het lichaam niet belastbaar genoeg voor is. Overbelasting kan voor lange tijd de balans verstoren tussen belasting en belastbaarheid. Als het lichaam een keer te zwaar belast is geweest, veroorzaakt dat niet altijd meteen klachten. Pas wanneer het lichaam een langere tijd wordt overbelast, kan er sprake zijn van overbelastingsklachten.

Ook onder belasting kan zorgen voor een verminderde belastbaarheid. Onder belasting ontstaat als er voor een langere periode minder gevraagd wordt van het lichaam, bijvoorbeeld door ziekte. Je verliest je kracht en conditie. Zowel over- als onder belasting kunnen klachten geven in het lichaam zoals ZGBP.

Een goede balans tussen belasting en belastbaarheid van het lichaam is belangrijk. Bij klachten is rust nemen niet altijd de oplossing. Factoren die kunnen bijdragen aan een goede balans zijn:

• Afwisseling tussen inspanning en ontspanning.
• Een gezond eetpatroon.
• Goede kwaliteit en hoeveelheid slaap.
• Voldoende beweging.
• Regelmatige afwisseling van houdingen en bewegingen.
• Goed omgaan met stressperioden.

Zwangerschap gerelateerde bekkenpijn en sport

Je kunt zowel zwangerschap gerelateerde bekkenpijn ervaren tijdens je zwangerschap als erna. Gelukkig kan na een bevalling de pijn meteen weg zijn, maar dat is niet altijd het geval. Sporten kan juist heel goed zijn bij bekkenpijn mits je het op de juiste manier doet. Weet je niet zeker hoe je dit moet doen? Maak een afspraak bij een geregistreerd bekkenfysiotherapeut. Je kunt ook meedoen met ons programma. “Sporten na de zwangerschap” dan weet je zeker dat je de juiste oefeningen doet na je zwangerschap met veel nadruk op de inner-core, bekkenbodem en ademhaling.

"Sporten met bekkenpijn is niet slecht! Het kan zelfs helpen tegen de klachten. Het maakt niet uit of je bekkenpijn hebt tijdens of na je zwangerschap. Met de juiste oefeningen kun je juist klachten verminderen"